REACH - Veiligheid van chemische stoffen in uw bedrijf

Deze gids is uitgebracht omdat uit onderzoek en inspecties gebleken is dat een groot aantal KMO’s er zich niet van bewust is dat de REACH- en CLP-verordening ook op hen van toepassing is. 

De regels voor het in de handel brengen van chemische stoffen in de EU worden beheerst door :

• de REACH-verordening (inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen); 
• de CLP-verordening (betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels), 
• aangevuld door andere, sectorspecifieke wetgeving, zoals de Biocidenverordening (BPR). 

Deze hebben gevolgen voor de bedrijfsactiviteiten van de meeste ondernemingen in Europese Economische Ruimte (EER), namelijk de lidstaten van de EU, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen.

KMO’s hebben dezelfde verantwoordelijkheden als grote ondernemingen in deze materie

1. REACH

De REACH-verordening, die van kracht is sinds 1 juni 2007, bevat veiligheidsnormen voor alle chemische stoffen. 

Deze heeft als bedoeling de gezondheid van de mens en het milieu beter te beschermen tegen de risico's die chemische stoffen kunnen opleveren en tegelijkertijd het concurrentievermogen van de chemische industrie in de EU te verbeteren. 

De bedrijven (fabrikanten en importeurs) moeten laten zien hoe een stof, die zij in de handel brengen, veilig kan worden gebruikt en moeten de maatregelen, die ze nemen om het risico te beperken, meedelen aan hun klanten. 

Als het risico niet kan worden beheerst, kan de overheid (ECHA) het gebruik ervan beperken of voorafgaande autorisatie verplicht maken voor de stof, of zelfs bepaalde gevaarlijke stoffen verbieden als de risico’s ervan niet beheersbaar zijn.

In REACH zijn procedures vastgelegd voor het verzamelen en beoordelen van informatie over de eigenschappen en gevaren van stoffen die de bedrijven produceren of invoeren. Bedrijven moeten hun stoffen registreren en daarvoor moeten ze samenwerken met andere bedrijven die dezelfde stoffen registreren.

De REACH-verordening moet de ondernemingen aansporen om hun aanbod van chemische stoffen te herzien en de meest gevaarlijke stoffen te vervangen door veiligere alternatieven. 

2. CLP

De CLP-verordening is vanaf 1 juni 2015 van toepassing voor de indeling en etikettering van chemische stoffen als mengsels en vult de REACH-verordening aan.  

Deze verordening waarborgt dat werknemers en consumenten in de Europese Unie duidelijk worden geïnformeerd over de gevaren van chemische stoffen in de Europese Unie door middel van de indeling en etikettering van chemische stoffen.

Voordat chemische stoffen op de markt worden gebracht, moet er de potentiële risico’s van vastgesteld worden (door fabrikanten en importeurs) en moeten deze door de leveranciers op de juiste wijze ingedeeld, geëtiketteerd en verpakt worden.

Op de etiketten en veiligheidsinformatiebladen worden de gevaren van de gevaarlijke producten gemeld via standaardaanduidingen en –pictogrammen.

3. BPR

De Biocidenverordening (BPR) betreft het op de markt aanbieden en gebruiken van biociden, die worden gebruikt voor de bescherming van mensen, dieren, materialen of voorwerpen tegen schadelijke organismen, zoals ongedierte of bacteriën, door de werking van de werkzame stoffen in de biocide. Voor alle biociden is een toelating vereist voordat ze op de markt mogen worden aangeboden, en de werkzame stoffen in de biocide moeten vooraf zijn goedgekeurd, met uitzondering van biociden die nog worden beoordeeld. 

4. De gids van het ECHA

De gids van het ECHA is zeer praktisch opgevat en bevat de volgende elementen :

• De stoffen waarop deze richtlijnen van toepassing zijn en wie aan de verordeningen moet voldoen;Hiervoor wordt een onderscheid gemaakt tussen fabrikant, importeur, distributeur en downstreamgebruiker. Een downsteamgebruiker is elke in de EU gevestigde natuurlijke persoon of rechtspersoon, niet zijnde een fabrikant of importeur, die een stof, hetzij als zodanig, hetzij in een mengsel, gebruikt bij zijn industriële activiteiten of beroepsactiviteiten. Dit zijn o.a. samenstellers, eindgebruikers, producenten van voorwerpen, herverpakkers, wederimporteurs, industriële en beroepsmatige gebruikers.
• De procedures van registratie, autorisatie, beperking en communicatie al naargelang het soort bedrijf;
• Richtlijnen over de indeling, de etikettering en de verpakking van de chemische stoffen;
• Een handige stappenplan om uit te maken aan welke verplichtingen elk bedrijf moet voldoen;E
• Stimuleringsmaatregelen voor “groenere” stoffen;
• Manieren om kosten te besparen;
• Een lijst van de pictogrammen en de producten waarop ze moeten worden aangebracht;
• Een lijst van de soorten biociden;
• Een lijst van nuttige hulpbronnen voor KMO’s.

5. Besluit

Voor de KMO’s is het belangrijk te beseffen dat zij in deze materie dezelfde verantwoordelijkheden hebben als de grote ondernemingen. De enige bepalingen die specifiek zijn gericht tot kmo's, zijn lagere vergoedingen en kosten. 

De gids van het ECHA kan geconsulteerd worden door hier te klikken.