Coronacrisis en uw omgevingsvergunning in Vlaanderen

1. Maatregelen in de tweede Coronagolf

Door de heropleving van het coronavirus besliste de Vlaamse Regering om opnieuw de civiele noodsituatie in het leven te roepen. Die loopt van 30 oktober 2020 tot en met 27 februari 2021. Tijdens die periode is het opnieuw mogelijk om beroep te doen op de afwijkingsregeling van de omgevingsvergunnings- en meldingsplicht voor onder andere de bouw en uitbating van:

• Bijkomende ziekenhuizen en verzorgingsfaciliteiten.
• Bijkomende productiefaciliteiten voor geneesmiddelen en medisch materiaal. 
• Onderzoeksinstellingen die onderzoek doen naar de uitbraak van het coronavirus.

Er zijn dit keer geen maatregelen genomen om procedurebepalingen, zoals termijnen en verplichtingen, te verlengen of op te schorten.

2. Maatregelen in de eerste Coronagolf

Op 24 en 27 maart 2020 keurde de Vlaamse Regering vervolgens verschillende wijzigingen goed aan de termijnen en procedures uit het Omgevingsvergunningsdecreet, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) en hiermee verwante wetgeving.

In een besluit van 22 april 2020 worden deze bepalingen nu verder verfijnd. Deze verfijningen treden in werking op 22 april 2020.

Hoewel de besluiten van 24 en 27 maart 2020 de mogelijkheid voorzagen om de daarin vermelde termijnen en data aan te passen, is besloten geen termijnverlengingen toe te passen. De voorbije periode zou immers hebben aangetoond dat de administraties zich hebben kunnen organiseren binnen het kader van de Coronacrisis en in staat zijn de administratieve procedures verder af te handelen.

Bovendien zou de dienstverlening van lokale besturen tot de essentiële dienstverlening behoren, waardoor behandeling van dossiers plaatsvindt, en burgers zich mogen verplaatsen naar het gemeentehuis voor inzage in de documenten.

De Regering vindt het dan ook niet nodig de termijnen te verlengen, teneinde de economie zo snel mogelijk opnieuw op te starten.

2.1. De vergunning voor het bouwen en uitbreiden van tijdelijke ziekenhuizen

De afwijkingsregeling geldt voor vier maanden. 

Tijdens die periode zijn er geen vergunningen of meldingen nodig voor bijvoorbeeld het bouwen en uitbreiden van tijdelijke ziekenhuizen.

Daarnaast kreeg de Vlaamse regering de bevoegdheid om maatregelen te treffen inzake allerhande geldende procedurebepalingen, zoals termijnen en verplichtingen. Hierbij kan gedacht worden aan het opschorten van openbare onderzoeken, informatievergaderingen, hoorzittingen, maar ook het opschorten van bepaalde beslissingstermijnen. 

2.2 Beslissingen in verband met de beslissingstermijnen van lopende en nieuwe dossiers

De Vlaamse Regering nam ten gevolge daarvan op 24 maart 2020 een besluit met tal van maatregelen.

Het principe is dat de beslissingstermijnen van lopende en nieuwe dossiers verlengd worden, zonder de overheden te blokkeren in hun optreden.

Daarnaast worden de vergunningverlenende overheden aangespoord om zo snel mogelijk te werk te gaan om aanvragers, beroepsindieners en/of burgers niet te lang in het ongewisse te laten en de economische stilstand niet nog erger te maken.

Dit zijn de belangrijkste maatregelen:

2.2.1 Openbare onderzoeken

• de lopende openbare onderzoeken worden opgeschort op 24 maart en verder gezet na 24 april 2020;
• nog niet gestarte openbare onderzoeken mochten pas gestart worden na 24 april 2020;

De Regering geeft hierbij enkele richtlijnen: de affiches moeten aangeplakt blijven tot de laatste dag van het verdergezette openbaar onderzoek, de verderzetting moet niet gepubliceerd worden in een dag- of weekblad, en er hoeven ook géén nieuwe individuele kennisgevingen te gebeuren (aan o.m. de eigenaars van de aangrenzende percelen).

2.2.2. Beslissingstermijnen voor bepaalde vergunningsaanvragen en administratieve beroepen

Het gaat hier over de beslissingstermijnen voor bepaalde vergunningsaanvragen en administratieve beroepen die op 24 maart 2020 nog in behandeling waren of die werden ingediend in de periode van 24 maart 2020 tot en met 24 april 2020.

De beslissingstermijn:

• in de vereenvoudigde procedure wordt met 30 dagen verlengd (van 60 naar 90 dagen);
• in de gewone procedure wordt met 60 dagen verlengd (van 105 of 120 dagen naar 165 of 180 dagen);
• in beroep wordt verlengd met 60 dagen;

2.2.3 Termijn om administratief beroep in te dienen voor de vergunningsaanvragen

Het gaat hier over de termijn om administratief beroep in te dienen voor de vergunningsaanvragen die op 24 maart 2020 nog in behandeling waren of die werden ingediend in de periode van 24 maart 2020 tot en met 24 april 2020

• de periode waarbinnen beroep kon worden ingesteld werd ook met 30 dagen verlengd, van 30 naar 60.
  Dit betekent ook dat de uitvoering van een vergunning, die door de gemeente afgeleverd werd, pas kon starten na 65 dagen (35 + 30).
• De verlenging van de beroepstermijn vindt slechts toepassing in zoverre de beslissing over de vergunningsaanvraag in eerste aanleg wordt genomen uiterlijk op 24 april 2020.

2.2.4. Vervaltermijn vergunning of melding

De vervaltermijn van omgevingsvergunningen en meldingen van onbepaalde duur, die zou verstrijken op een datum van 20 maart 2020 t.e.m. 31 december 2020, wordt van rechtswege met 6 maanden verlengd.  

2.2.5. Geldigheidsduur vergunning of melding van bepaalde duur

De geldigheidsduur van omgevingsvergunningen en meldingen van bepaalde duur of van omgevingsvergunningen op proef, uiterlijk verleend op 24 april 2020, die zou verstrijken op een datum van 20 maart 2020 t.e.m. 31 augustus 2020, wordt van rechtswege met 3 maanden verlengd.

2.3 Beslissingen over de proceduretermijnen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen en het Handhavingscollege

Met een Besluit van de Vlaamse Regering van 27 maart 2020, dat onmiddellijke uitwerking heeft, zijn bijzondere regels bepaald voor de proceduretermijnen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen (hierna genoemd “RVVB”) en het Handhavingscollege (Hierna genoemd “HHC”).

Dit zijn de voornaamste ingrepen:

• De termijnen om beroep in te stellen bij de RVVB en het HHC die lopen op de datum van inwerkingtreding van het besluit of die aanvangen in de periode vanaf de datum van inwerkingtreding van het besluit tot en met 24 april 2020 worden verlengd met 30 dagen.
• De vervaltermijnen vermeld in het DBRC-decreet en DBRC-procedurebesluit die lopen op de datum van inwerkingtreding van het besluit of die aanvangen in de periode vanaf de datum van inwerkingtreding van het besluit tot en met 24 april 2020, worden verlengd met 30 dagen, met uitzondering van de vervaltermijnen in vorderingen tot schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid.
• Bij het behandelen van vorderingen tot schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid wordt het voor de RVVB en de procespartijen vanaf de datum van inwerkingtreding van het besluit tot en met 24 april 2020 mogelijk om een e-mail te gebruiken als wijze van betekening en wordt een afwijkende zittingsregeling voorzien.
• De Vlaamse Minister, bevoegd voor Justitie, kan de einddatum, alsook de termijnen van 30 dagen verlengen.

Met een Ministerieel Besluit van 24 april 2020 heeft de bevoegde minister enkel de einddatum voor de regels rond de behandeling van de vorderingen tot schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid verlengd.

Betekeningen per e-mail en digitale zittingen blijven in deze vorderingen mogelijk tot en met 17 juli 2020.

De einddatum voor de overige regels – verlengingen van beroeps- en vervaltermijnen met 30 dagen – wordt niet verlengd.

2.4. Noodbesluit betreffende de ruimtelijke planning, de complexe projecten, het plan-m.e.r. en de leegstaande en verwaarloosde bedrijfsruimten

Het Noodbesluit van 27 maart 2020 bevat maatregelen wat betreft termijnverlengingen en/of inspraakprocedures op vlak van:

• ruimtelijke beleidsplannen
• ruimtelijke uitvoeringsplannen
• stedenbouwkundige verordeningen
• planologische attesten
• complexe projecten
• plan-milieueffectrapportage
• leegstaande en verwaarloosde bedrijfsruimten
• advisering (commissies, adviesraden en plenaire/adviesvergaderingen)

De uitgewerkte maatregelen hebben tot doel om inspraak van burgers en belanghebbenden te garanderen, te vermijden dat langdurige planningsprocessen integraal hernomen worden en om de werking van commissies te faciliteren.

We lijsten dit hier onder voor u op, punt voor punt:

Ruimtelijke beleidsplanningsprocessen

Schorsing en verderzetting na 24 april 2020 van …

• lopende publieke inspraak over de conceptnota van een ruimtelijk beleidsplan of beleidskader;
• lopende openbare onderzoeken over een ontwerp ruimtelijke beleidsplan of beleidskader.

Ruimtelijke uitvoeringsplannen (zowel geïntegreerde als ‘oude’ procedure) 

Schorsing en verderzetting na 24 april 2020 van …

• Lopende raadplegingen over de startnota;
• Lopende openbare onderzoeken over ontwerp RUP.

Maatregel: verlenging van de beslissingstermijn voor de definitieve vaststelling, al dan niet na schorsing, met 30 dagen.

Stedenbouwkundige verordeningen

• Schorsing en verderzetting na 24 april 2020 van lopende openbare onderzoeken over ontwerp-verordeningen;
• Verlenging van de beslissingstermijn voor het opnieuw definitief vaststellen na een schorsing, met 30 dagen.

Planologische attesten

• Schorsing en verderzetting na 24 april 2020 van lopende openbare onderzoeken over aanvragen tot planologisch attest.

Complexe projecten

Schorsing en verderzetting na 24 april 2020 van …

• Lopende raadplegingen over alternatievenonderzoeksnota’s;
• Lopende openbare onderzoeken over ontwerp-voorkeursbesluiten, ontwerp-projectbesluiten en het ontwerp van MER;
• Lopende terinzageleggingen van definitief vastgestelde voorkeursbesluiten en projectbesluiten.

Plan-milieueffectrapportage

Schorsing en verderzetting na 24 april 2020 van …

• Lopende raadplegingen van het publiek over de volledig verklaarde kennisgeving van een plan-MER;
• Lopende openbare onderzoeken over een ontwerp van plan-MER samen met het ontwerp van plan of programma.

Voor alle voormelde procedures geldt dat reacties, opmerkingen en bezwaren die ingediend worden tijdens de periode van schorsing als ontvankelijk worden beschouwd.

Nieuwe publieke raadplegingen, openbare onderzoeken e.d. kunnen pas opgestart worden na 24 april 2020.

Leegstaande en verwaarloosde bedrijfsruimten

• Opschorting van de lopende of beginnende termijnen na herinneringsschrijven in het kader van beroep tegen de registratie in de inventaris tot 24 april 2020;
• Opschorting van lopende of beginnende termijnen voor uitspraak over een verzoek tot schrapping uit de inventaris tot 24 april 2020;
• Verlenging van de termijnen om subsidies aan te vragen met 60 dagen.

Commissies en raden

• Overheden kunnen in voorkomend geval beslissen om plenaire vergaderingen of adviesvergaderingen voor de advisering van hogervermelde plannen en projecten alleen schriftelijk, via teleconferentie of via videoconferentie te houden
• Voorzitters van de strategische adviesraden en van commissies voor ruimtelijke ordening kunnen beslissen om de vergaderingen voor de advisering van hogervermelde plannen en projecten in voorkomend geval alleen schriftelijk, via teleconferentie of via videoconferentie te houden.

De Vlaamse regering preciseert dat de bekendmakingen en kennisgevingen die al uitgevoerd werden in uitvoering van de regels op de ruimtelijke planning, op de complexe projecten, op de plan-milieueffectrapportage, en op de leegstaande en verwaarloosde bedrijfsruimtes, na de periode van schorsing niet moeten worden overgedaan. Ze blijven dus geldig na 24 april.

De participatiemomenten, informatievergaderingen en inspraakvergaderingen mogen via elektronische middelen gehouden worden.

Aarzel niet ons te contacteren voor bijkomende informatie of bijstand, +32 (0)2 747 40 07 of CoronaTaskforce@seeds.law.